Last Updated: 1:01AM 11/23/2020
Een brand is één van die ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven die vaak perfect vermijdbaar zijn. Voorkomen is beter dan genezen en een goede brandpreventie doet wonderen. Maar als het noodlot dan toch een keertje toeslaat, is het kwestie van snel in te grijpen. Daar komt een goede noodverlichting op de proppen.
Bij brand, of bij andere rampen – denk aan terroristische aanslagen en aardbevingen, valt vaak de stroom uit. Het is dan letterlijk van levensbelang dat de aanwezige mensen snel en op een rustige manier het gebouw kunnen verlaten. Het laatste wat je wil is dat er paniek uitbreekt. Precies daarom heeft de wetgever in zowel Nederland als België noodverlichting in heel wat situaties zelfs verplicht.
Noodverlichting in een notendop
Het woord ‘noodverlichting’ zegt het eigenlijk al zelf: noodverlichting is verlichting die aanspringt ingeval van nood. Wanneer de stroom het laat afweten als gevolg van een brand, kortsluiting of andere situatie van overmacht, brengt deze noodverlichting soelaas. Vrijwel alle lampen in een gebouw zijn aangesloten op de stroom. Als die stroom wegvalt, zit je in het donker. Dankzij noodverlichting kunnen mensen in het gebouw bij een ramp toch nog op een veilige manier evacueren.
Bij brand telt elke seconde. Het is bijvoorbeeld van cruciaal belang dat de aanwezigen het beroemde verlichte ‘rennende mannetje’ aan de nooduitgang zien om zichzelf in veiligheid te brengen. Noodverlichting zorgt er bovendien voor dat alles in de ruimte relatief goed zichtbaar blijft. Zo gaan mensen elkaar niet verdringen en over elkaar vallen. Wist je overigens dat paniek een van de belangrijkste redenen is waarom er bij brand zo vaak mensenlevens te betreuren vallen?
Noodverlichting is vaak ook gewoon verplicht
Er zijn zo van die regeltjes en wetten die als vervelend worden ervaren. Bij noodverlichting ligt dat echter heel anders. Het is compleet logisch dat de overheid erover waakt dat eigenaars van gebouwen en ondernemers de nodige veiligheidsmaatregelen in acht nemen om het aantal slachtoffers tijdens een ramp zoveel mogelijk te beperken. Zo is noodverlichting aanleggen een van de doeltreffendste maatregelen om te voorkomen dat een brand mensenlevens eist.
Hoe zit dat in Nederland?
In Nederland moet in alle gebouwen waar ‘gewerkt’ wordt noodverplichting aangebracht zijn. Daarnaast is noodverplichting ook verplicht in gebouwen waar er tegelijkertijd meer dan 75 personen aanwezig kunnen zijn. Denk aan een appartementsgebouw, kantoorruimtes, maar bijvoorbeeld ook een feestzaal, café of restaurant. Je zit rapper aan 75 mensen dan je denkt!
Hoe zit dat in België?
In België is het aanbrengen van noodverlichting verplicht in vrijwel alle gebouwen die geen eengezinswoningen zijn. De verplichting geldt dus voor zowel lage als hoge gebouwen, tenzij het gaat om privéwoningen. Verder gelden er ook richtlijnen wat betreft de locatie van de veiligheidsverlichting. Zo moeten liftkooien, zalen toegankelijk voor het grote publiek, evacuatiewegen, vluchtterrassen en overlopen voorzien zijn van adequate noodverlichting.
Verplicht onderhoud
In de Lage Landen, en bij uitbreiding eigenlijk in de hele Europese Unie, bestaan bovendien ook vereisten naar onderhoud en de goede werking van de noodverlichting toe. Als ondernemer die werknemers in dienst heeft, ben je vrijwel altijd verplicht om noodverlichting aan te brengen. Daar houdt het niet bij op. Als bedrijfsleider moet je de deugdelijkheid van je veiligheidsverlichting regelmatig laten controleren. ‘Is de felheid van de verlichting nog voldoende?’, ‘Hangt de noodverlichting op de juiste plaats?’ en ‘Werkt alles nog naar behoren?’, zijn slechts enkele van de vragen die je jezelf als ondernemer moet stellen. Vermijd bekeuringen en besteed dit levensbelangrijke aspect uit aan een expert!
Beter veilig dan sorry
Het belang van een goede noodverlichting kan dus niet voldoende onderstreept worden. Denk er daarenboven aan dat je brandverzekeraar na een brand dekking zou kunnen weigeren, of slechts gedeeltelijk zal tussenkomen, wanneer blijkt dat niet voldaan was aan de noodverlichting eisen. In sommige gevallen kan je als eigenaar van een gebouw of werkgever zelfs strafrechtelijk aansprakelijk gesteld worden bij het ontbreken van noodverlichting of slecht functioneren ervan. Naast het feit dat dit dingen zijn die je niet op je geweten wilt hebben, is better safe than sorry het devies.